TCK m.220/6’nın ilk 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun yürürlüğe girdiği hali şu şekildedir; “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan dolayı cezalandırılır”. Daha sonra 02.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6352 sayılı Kanun m.85 ile fıkraya “Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.” ibaresi eklenmiştir. Yine 30.04.2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 6459 sayılı Kanun m.11 ile “Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır.” cümlesi eklenmiştir. TCK m.220/6’da düzenlenen bu hüküm, Anayasa Mahkemesi’nin 26.10.2023 tarihli kararıyla iptal edilmiştir.

Bir delilin uluslararası adli yardımlaşmayla veya herhangi bir şekilde doğrudan yabancı bir devletten gönderilmesi, bu delilin nasıl elde edildiği konusunda soru sormamıza engel değildir. Anayasa m.38/6’da ve CMK m.206/2-a, 217/2, 230/1-b, 289/1-i’de net bir şekilde, hukuka aykırı delilin sanık aleyhine kullanılamayacağı ve hükme esas alınamayacağı düzenlenmiştir. Sırf bir delilin uluslararası adli yardımlaşmayla veya doğrudan yabancı bir devletten gönderildiği gerekçesiyle, bu delilin hukuka uygun elde edilip edilmediği konusunda hiçbir araştırma yapılmasına gerek olmadığı düşüncesi hatalıdır. Çünkü delil toplamaya ve değerlendirmeye ilişkin kanuni düzenlemeler kamu düzeninden olup, emredici nitelik taşırlar.

İşbu yazımızda; 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m.12’de düzenlenen Türk vatandaşlığının istisnai olarak yatırım yoluyla ve taşınmaz edinme yoluyla kazanılması, sonradan kazanılan vatandaşlığın yetkili makam kararıyla iptali veya geri alınması işleminin hukukiliği ve vatandaşlığın kaybedilmesinde yetkili makamın takdir yetkisi değerlendirilecektir.

Bundan 5 yıl evvel yayımladığımız 31.10.2019 tarihli “Geçici Koruma Altında Suriyelilerin Geri Gönderilmesi” başlıklı yazımızda; Geçici koruma rejiminde; korunanların ülkeye kabulünün nasıl gerçekleşeceğini, “geri göndermeme” ilkesini ve geçici koruma süresince insan haklarının gözetilmesini, bu kitlelerin savaş sona erdiğinde nasıl geri gönderilebileceklerini, ulusal ve uluslararası hukukun bu konuda ne öngördüğünü, kitlelerin geri döndükleri ülkede can güvenliklerinin sağlanmasının, işkence ve insanlık dışı muameleye maruz kalmayacakları hususlarının gözetileceğini,

“6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İş Birliği Kanunu′nda İade Yargılaması” ve “INTERPOL Bültenleri” başlıklı yazılarımızda açıkladığımız üzere; Türkiye Cumhuriyeti’nin talebi ile hakkında kırmızı bülten çıkarılan kişi; yurtdışında yakalandığı ve bundan haber alındığı takdirde, ilgili makamlarca iade evrakı hazırlanarak kişinin iadesi talep edilecektir. Benzer şekilde; başka bir ülkenin kırmızı bültenle aradığı kişinin Türkiye’de yakalanması ve ilgili ülkeye bu konuda haber verilmesi üzerine, ilgili ülke kişinin iadesini talep edebilecek ve kişinin iadesine ilişkin 6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İş Birliği Kanunu uyarınca iade yargılaması görülerek bu yargılamanın sonucuna göre iadesine karar verilebilecektir.