Notice: Undefined variable: grid_data in /home/u8284090/sen.av.tr/assets/php/function.php on line 84

Nur Zeynep Şen, LL.M.


Notice: Undefined variable: grid_data in /home/u8284090/sen.av.tr/assets/php/function.php on line 84

Notice: Undefined variable: grid_data in /home/u8284090/sen.av.tr/assets/php/function.php on line 84

Yabancı Şirketlerin Türkiye′de İrtibat Bürosu Açması

27.02.2023 / Av. Nur Zeynep Şen, Av. İrem Naz Dolu Sural

 

İrtibat büroları; şirket ve şubelerden farklı bir yapıya sahip olup, piyasayı gözlemlemek ve faaliyet gösterilmesi planlanan bölgenin ekonomik potansiyelini daha iyi anlamak isteyen yatırımcılar tarafından, şirket doğrudan yabancı bir ülkede ticari faaliyete başlamadan önce açılabilmektedir.

Türkiye’de de yabancı yatırımcıların artması ile birlikte, yabancı yatırımcıların haklarının korunması, yatırım ve yatırımcı kavramlarında uluslararası standartlara uyulması konularının düzenlenmesi gündeme gelmiş ve bu doğrultuda 05.06.2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu (“Kanun”) ile 20.08.2003 tarihli ve 25202 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği (“Yönetmelik”) yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik ile irtibat bürolarının kurulması, başvuru için gerekli belgeler, irtibat bürolarının işleyişi, faaliyet alanları ve faaliyet sürelerine ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

Yönetmeliğin 6. maddesi uyarınca yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere Türkiye’de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açmaya Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (“Bakanlık”) izin vermektedir.

Türkiye’de irtibat bürosu kurmak için Bakanlık’a yapılacak müracaatta gerekli kılınan belgeler aşağıdaki gibidir:

  • Başvuru formu,
  • İrtibat bürosu tarafından yürütülecek işlerin kapsamını ve büronun ticari faaliyet yürütmeyeceğine ilişkin taahhüdünü içeren beyanname ve beyannameyi imzalayan yabancı şirket yetkilisinin imza yetkisini gösterir belge,
  • Yabancı şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş Faaliyet Belgesi,
  • Yabancı şirket hakkında hazırlanmış Faaliyet Raporu veya bilanço ve gelir tablosu,
  • İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanan kişiye/kişilere verilecek yetki belgesi,
  • İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığı ile yürütülmesi durumunda vekaletname.

Başvuru belgelerinin ve irtibat bürosunun faaliyet süresi boyunca Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne sunulan belgelerin aslının ibraz edilmesi halinde, belgenin bir örneği Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından onaylanarak aslı başvuru sahibine iade edilir.

İrtibat bürolarının gelir sağlamaya yönelik herhangi bir ticari faaliyette bulunmalarına izin verilmemektedir. Bakanlık, irtibat bürolarına yalnızca aşağıdaki tabloda belirtilen faaliyetler kapsamında ve belirli bir süreyle açılmasına izin vermektedir.

Faaliyet Alanı

Amaçlar

İzin Süresi

Temsil ve ağırlama

Yabancı şirketin sektörel kuruluşlar nezdinde ve ilgili organizasyonlarda temsil edilmesi, yabancı şirket yetkililerinin Türkiye’deki iş temaslarının koordinasyonu ve organizasyonu, bu kişilerin ofis kullanım ihtiyaçlarının karşılanması

5 yıl

Türkiye’deki tedarikçilerin kalite ve standart açısından kontrolü, denetimi ve tedarikçi temini

Yabancı şirket adına üretim yaptırılan firmaların, yabancı şirketin kalite standartları çerçevesinde denetlenmesi, yabancı şirketin ürün ve üretici taleplerinin temini

5 yıl

Teknik destek

Distribütörlere yönelik eğitim veya teknik destek sağlanması, tedarikçi üreticilere kalite standartlarını arttırmaları yönünde destek hizmeti sunulması

5 yıl

Haberleşme ve bilgi aktarımı

Türkiye ile iş ilişkisi içinde bulunan yabancı şirkete iletilmek üzere piyasadaki gelişmeler, tüketici eğilimleri, rakip firmaların ve distribütörlerin satış durumları, distribütör firmanın performansı, vb. konulara ilişkin bilgilerin toplanması ve aktarılması

5 yıl

Bölgesel yönetim merkezi

Yabancı şirketin, diğer ülkelerdeki birimlerine yönelik olarak; yatırım ve yönetim stratejilerinin oluşturulması, planlama, tanıtım, satış, satış sonrası hizmetler, marka yönetimi, finansal yönetim, teknik destek, AR-GE, dış tedarik, yeni geliştirilen ürünlerin test edilmesi, laboratuvar hizmetleri, araştırma ve analiz, çalışanların eğitimi gibi faaliyetlere ilişkin koordinasyon ve yönetim hizmeti sağlanması

10 yıl

Pazar Araştırması

Türkiye pazarının araştırılması

3 yıl

Tanıtım

Yabancı şirketin mal ve hizmetlerinin Türkiye’de tanıtılması

3 yıl

 

Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen bürolar, faaliyet sürelerinin sona ermesinden önce Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne müracaat etmelidirler. İlgili irtibat bürosunun her yıl en geç Mayıs ayına kadar büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında gerekli form ve belgeleri doldurarak Bakanlık’a göndermediği hallerde, sonradan yapılacak süre uzatım talepleri Bakanlık tarafından dikkate alınmayacak ve hatta ilgili irtibat bürosunun faaliyet izni re’sen iptal edilebilecektir.

İrtibat bürolarının faaliyetleri; mevzuata ve izinlerinde belirtilen faaliyet konusuna uygun şekilde yürütüp yürütmedikleri, re’sen veya ilgili kurum ve kuruluşların yazılı bildirimleri üzerine Bakanlık tarafından denetlenebilecektir. Yapılan denetim sonucunda; izin kapsamı dışında faaliyet gösterdikleri tespit edilen bürolara, fiilen yürütülen faaliyet için izin başvurusu yapmalarını teminen otuz gün süre verilmektedir. Bu süre, haklı gerekçelerin varlığı halinde en fazla otuz gün daha uzatılabilmektedir. Verilen süre sonunda başvuruda bulunmayan büroların faaliyet izni iptal edilmektedir. Denetim sonucunda ticari faaliyet yürüttüğü tespit edilen büroların ise faaliyet izni iptal edilerek ilgili mercilere bildirilmektedir.

İrtibat bürolarının faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda kapatma işlemi için, ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişi Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne gönderilir. Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer talebinde bulunamayacaktır.

Sonuç olarak; yabancı bir şirket, Türkiye’de şube açmadan önce, ticari faaliyette bulunmaksızın yukarıdaki tabloda sayılan başkaca faaliyetlerde bulunmayı tercih ediyorsa söz konusu mevzuatta belirlenmiş izin prosedürlerine uymalı ve faaliyet kapsamını işbu mevzuat uyarınca belirleyerek hareket etmelidir.